ประเภทและสาเหตุของโรคปอดโรคปอดมีหลายประเภท ซึ่งแบ่งได้ตามส่วนของปอดที่ได้รับผลกระทบ หรือตามลักษณะของโรคว่าเป็นการติดเชื้อ การอักเสบเรื้อรัง หรือการเติบโตผิดปกติ (มะเร็ง)
นี่คือประเภทและสาเหตุหลักของโรคปอดที่พบบ่อย:
1. โรคปอดที่เกิดจากการอุดกั้นทางเดินหายใจ (Obstructive Lung Diseases)
เป็นกลุ่มโรคที่ทำให้ทางเดินหายใจแคบลงหรือถูกทำลาย ทำให้มีปัญหาในการหายใจออก
ประเภทของโรค สาเหตุหลัก
โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD) (รวมถึงถุงลมโป่งพองและหลอดลมอักเสบเรื้อรัง) 1. การสูบบุหรี่ (เป็นสาเหตุสำคัญที่สุด ทั้งผู้สูบเองและควันบุหรี่มือสอง)
2. มลพิษทางอากาศ (ฝุ่น PM 2.5, ควันพิษจากรถยนต์/โรงงาน)
3. การสัมผัสฝุ่นละอองหรือสารเคมีในที่ทำงานเป็นเวลานาน
โรคหอบหืด (Asthma) 1. พันธุกรรม/ภูมิแพ้: มักมีประวัติครอบครัวเป็นโรคภูมิแพ้หรือหอบหืด
2. สิ่งกระตุ้นภายนอก: ฝุ่น ควันบุหรี่ เกสรดอกไม้ ไรฝุ่น สารก่อภูมิแพ้ อากาศเย็น การออกกำลังกาย
2. โรคปอดที่เกิดจากการติดเชื้อ (Infectious Lung Diseases)
เกิดจากการที่เชื้อโรคเข้าสู่ปอดและทำให้เกิดการอักเสบของเนื้อปอดหรือถุงลม
ประเภทของโรค สาเหตุหลัก
โรคปอดอักเสบ/ปอดบวม (Pneumonia) 1. เชื้อแบคทีเรีย (เช่น Streptococcus pneumoniae)
2. เชื้อไวรัส (เช่น ไวรัสไข้หวัดใหญ่, COVID-19)
3. เชื้อรา หรือเชื้อโรคอื่น ๆ
วัณโรค (Tuberculosis - TB) เชื้อแบคทีเรีย (Mycobacterium tuberculosis)
หลอดลมอักเสบเฉียบพลัน (Acute Bronchitis) การติดเชื้อไวรัส (มักเป็นเชื้อเดียวกับไข้หวัด) หรือแบคทีเรีย
3. โรคปอดที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติ
ประเภทของโรค สาเหตุหลัก
มะเร็งปอด (Lung Cancer) 1. การสูบบุหรี่: ทั้งผู้สูบเองและควันบุหรี่มือสอง (เป็นสาเหตุหลัก)
2. การสัมผัสสารพิษ: เช่น แร่ใยหิน (Asbestos), ก๊าซเรดอน
3. มลพิษทางอากาศ (โดยเฉพาะ PM 2.5)
4. พันธุกรรม และประวัติครอบครัว
4. โรคปอดอื่น ๆ
โรคปอดจากการสัมผัสสิ่งแวดล้อม (Occupational Lung Diseases): เช่น โรคปอดฝุ่นหิน (Silicosis) หรือปอดฝุ่นถ่านหิน เกิดจากการสูดดมฝุ่นแร่ธาตุในที่ทำงานเป็นเวลานาน
ภาวะน้ำท่วมปอด (Pulmonary Edema): สาเหตุหลักมักเกิดจาก ภาวะหัวใจล้มเหลว ทำให้ของเหลวรั่วจากหลอดเลือดกลับเข้าไปในถุงลมปอด
ภาวะมีน้ำในเยื่อหุ้มปอด (Pleural Effusion): เกิดจากการสะสมของเหลวระหว่างเยื่อหุ้มปอด มักมีสาเหตุมาจากโรคปอดบวม โรคหัวใจล้มเหลว หรือมะเร็ง
สรุปสาเหตุสำคัญที่ส่งผลต่อสุขภาพปอดอย่างมาก:
การสูบบุหรี่ และควันบุหรี่มือสอง (เป็นสาเหตุหลักของ COPD และมะเร็งปอด)
มลภาวะทางอากาศ (ฝุ่น PM 2.5)
การติดเชื้อโรค (ไวรัส, แบคทีเรีย, วัณโรค)
พันธุกรรม (เช่น โรคหอบหืด หรือภาวะขาดเอนไซม์บางชนิด)
โรคประจำตัวเรื้อรัง เช่น ภาวะหัวใจล้มเหลวที่ส่งผลให้เกิดน้ำท่วมปอดได้